بی اخیاری ادرار (Urinary incontinence) یا از دست دادن کنترل مثانه یک مشکل شایع می‌باشد . شدت و‌دلایل این بیماری متفاوت است. بی اختیاری ادرار هم درزنان و هم در مردان شایع است .
در تمامی سنین احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد .

بی اختیاری ادرار چیست؟

به دفع غیر ارادی ادرار،بی اختیاری ادرار می گوییم. بی اختیاری ادرار باعث کاهش کیفیت زندگی می شود.
اگرچه فرد میتواند در تمامی سنین به بی اختیاری ادرار مبتلا شود،‌‌اما با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر می‌شود.

انواع مختلف بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار انواع مختلفی دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می کنیم:
۱) بی اختیاری فشاری : فعالیت هایی مانند خم وراست شدن ، سرفه و عطسه باعث فشار به داخل شکم می شوند که به دنبال آن کمی ادرار از بدن فرد خارج می شود.
۲)  بی اختیاری ادراری شبانه : دفع غیر ارادی ادرار در هنگام خواب که بیشتر درکودکان مشاهده  می‌شود.
۳) بی اختیاری ادرار سر ریز شده : زمانی که مثانه بطور کامل تخلیه نشود ،فرد بطور مکرر احساس ادرار دارد.
۴)  بی اختیاری همراه با فوریت دفع : گاهی فرد به صورت ناگهانی و شدید احساس ادرار می کند.
بیماری‌هایی مثل عفونت و بیماری‌های جدی‌تر مانند دیابت یا اختلال نورولوژی می‌توانند از دلایل بروز این نوع اختلال باشند .
۵) بی اختیاری ترکیبی : در صورتی که فرد به بیش از یکی از اختلالات بالا مبتلا باشد.

بی اختیاری در کودکان

اگر کودک شما در طول روز دچار بی‌اختیاری در کنترل ادرار می‌شود، باید باشکیبایی اقدام به درمان این بیماری کنید.بسیاری از کودکان تحث تاثیر این بیماری قرار می‌گیرند.ممکن است با گذشت زمان این مشکل از‌بین برود زیرا بی‌اختیاری ادراری در سن کمتر از ۷ سال طبیعی می‌باشد.
اما اگر این عارضه ادامه پیدا کند والدین باید نسبت به درمان اقدام نمایند.
بی‌اختیاری ادرار باعث خجالت کودک شده وبر روی روابط آن با کودکان دیگر تأثیرمنفی می‌گذارد.
به علاوه ممکن است کودک با خطرات جدی‌تری رو به رو شود.( برای اطلاع از روش های درمان و انواع بی اختیاری ادراری در کودکان به مقالات قبلی ما در سایت مراجعه نمایید.)

متاسفانه بسیاری از بانوان به دلیل بارداری و زایمان دو برابر آقایان از انواع بی‌اختیاری ادرار رنج می‌برند اما خوشبختانه روش‌های درمانی متفاوتی برای درمان آنها وجود دارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله بی اختیاری ادرار در بانوان مراجعه کنید.

علت‌های بی اختیاری ادرار‌در‌زنان

بی‌اختیاری ادرار در بانوان بسته به نوع بی‌اختیاری  می‌تواند‌ دلایل مختلفی داشته باشد به عنوان مثال در بی‌اختیاری استرسی قدرت عضلات کف لگن در اثر یائسگی، زایمان، بارداری، عمل برداشتن رحم (هیسترکتومی) و انجام جراحی‌های مختلف، یا حتی بالا رفتن سن یا چاقی کاهش یافته است در نتیجه اختیار ادرار دشوار می‌شود.

درمان بی اختیاری ادرار دربانوان

پزشک با توجه به علت اصلی بی‌اختیاری ادرار از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می کند که تمامی این روش‌ها به سه دسته ی متفاوت تقسیم می‌شوند.
درمان به کمک روش های فیزیکی که خود انواع مختلفی چون الکترو تراپی ،بیو فید بک ، شاک وی تراپی و …. دارد.
درمان به کمک دارو که باید توجه داشت نوع دارو توسط پزشک متخصص ارولوژی تجویز میشود و ممکن است برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت باشد و مصرف آنها به بهبود کنترل اختیار ادرار می انجامد.
درمان به کمک جراحی که این دسته درمان ها نیز انواع مختلفی دارند و ممکن است پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری برای فرد یک جراحی سر پایی تجویز کند و یا لازم باشد از روش جراحی سنگین تری و یا تعبیه ابزار مصنوعی در بدن کمک گیرد.

طب فیزیکی

در طب فیزیکی با تقویت عضله های  کف لگن می‌توان از مثانه محافظت کرد.
همچنین به کمک طب فیزیکی می‌توان خروج جریان ادرار، اسپاسم‌ها یا گرفتگی‌ها و ترشح را کنترل کرد.
از جمله روش های فیزیکی درمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

الکتروتراپی

در این روش توانایی منقبض شدن عضله‌های کف لگن و مثانه با برق درمانی یا الکتروتراپی (ارسال پالس‌های برق) افزایش می‌یابد.در الکتروتراپی از دو‌ الکترود استفاده می شود که الکترود در واژن یا مقعد گذاشته می‌شود و دیگری به سطح پوست متصل می‌شود.

بیوفیدبک

در بیوفیدبک به بیمار کمک می‌شود تا حرکت‌های انقباضی و شل کردن اسفنکتر را به صورت ارادی انجام دهد.
  بسیاری از بیماران به راحتی و به طور ارادی نمی توانند عضله‌های کف لگن و اسفنکتر را فعال کنند.
در بیوفیدبک اطمینان حاصل شود که عضله‌ها درگیر تمرین شده‌اند و یا حین تمرین کف لگن منقبض شده‌اند.

شاک ویوتراپی

دراین روش امواج شوکی با انرژی بالا به ناحیه‌ای که نیاز به درمان بی‌اختیاری ادرار دارد ارسال می‌شود. در شاک‌ویوتراپی بافت‌های تحت درمان واکنش التهابی از خود نشان می دهند درنتیجه بدن با افزایش گردش خون و متابولیسم به درمان واکنش نشان می‌دهد.

درمان دارویی

پزشک برای درمان این بیماری با توجه به نوع آن ، دارویی را تجویز می‌کند که به کمک آن پیام‌های عصبی که عامل بی‌اختیاری ادرار می‌شوند را مسدود کند.

جراحی

در برخی موارد بجز جراحی راهی برای درمان وجود ندارد.از شایع ترین روش های جراحی می توان به اسفنکتر مصنوعی و کولپوسوسپانسیون اشاره کرد.

بی اختیاری ادراری در مردان

بی‌اختیاری ادرار در بین مردان هم شایع می باشد . معمولا آقایان بعد از ۴۰ سالگی مبتلا به این بیماری می شوند . این بیماری انواع مختلفی دارد اما خوشبختانه با توجه به نوع بیماری روش‌های درمانی متفاوتی وجود دارد.

علت های بی اختیاری ادراردرمردان

از علت های ابتلا به بی اختیاری ادرار در مردان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

    نقص مادرزادی
سابقه‌ی سرطان پروستات
سرفه مزمن
  مشکلات عصبی
عدم فعالیت بدنی
چاقی
بالا رفتن سن

درمان بی اختیاری ادرار در آقایان

پزشک تکنیک‌هایی را برای درمان مشکل بیمار توصیه می کند،در صورتی که این درمان‌ها موفقیت آمیز نباشند، از طریق دارو، و جراحی فرد تحت درمان قرار می گیرد.

سرکوب و کنترل اضطرار

به کمک بعضی از تکنیک‌ها، مرد می‌تواند اضطرار برای دفع ادرار را کنترل کند. این روش جهت یادگیری کنترل مثانه است بطوری که مرد ترسی از پیدا کردن دستشویی نداشته باشند. یکی از تکنیک‌ها پرت کردن حواس برای منحرف کردن ذهن خود از ادرار کردن می باشد. نفس‌های بلند و آرام‌بخش  و یا بی‌حرکت ماندن نیز  کمک کننده می‌باشند.

دارو

تجویز داروهایی مانند داروهایی که مثانه را شل می‌کنند، اسپاسم‌های مثانه را کاهش می‌دهند یا بزرگی پروستات را برطرف می‌کنند.

تحریک الکتریکی عصب

تحریک الکتریکی عصب شامل تغییر رفلکس‌های مثانه با استفاده از پالس‌های برقی است. دو نوع متداول تحریک الکتریکی عصب شامل تحریک عصب تیبیال از راه پوست و تحریک عصب خاجی می‌باشند.

عوامل حجم دهنده

برای درمان بی اختیاری ادرار گوی‌های کلاژنی و کربنی در نزدیکی اسفنکتر تزریق می‌شود. این عمل به زخیم تر شدن بافت ها و به بسته شدن بازشدگی مثانه کمک می‌کند. بعد از بی حسی متخصص اورولوژی از یک سیستوسکوپ (وسیله‌ی شبیه به لوله برای مشاهده داخل مجرای ادرار و مثانه) برای هدایت سوزن و تزریق عامل حجم‌دهنده ( استفاده ادرار گوی‌های کلاژنی و کربنی ) استفاده می‌کند.

جراحی

به عنوان آخرین گزینه‌،جراحی برای درمان بی اختیاری با استفاده از اسفنکتر ادراری مصنوعی و اسلینگ مجرای ادرار انجام می‌گیرد.

اگرچه ممکن است  بی اختیاری ادرار باعث خجالت شما باشد و حتی مانع شما برای ملاقات با پزشک شود اما بهتر است برای بالا بردن کیفیت زندگی و جلوگیری از بروز خطرات جدی تر هر چه سریعتر نسبت به درمان آن اقدام کنید.در آخر از آنجایی که عدم کنترل ادرار بر زندگی روزمره فرد تاثیر می گذارد، کیفیت زندگی را پایین می‌آورد بنابراین نیاز است تا به متخصص اورولوژی مراجعه کنید و برای درمان اقدام کنید.