درمان بزرگی پروستات با بخار آب (تکنیک رزوم)
در این روش یک لوله نازک حاوی سوزن جمع شونده از طریق مجرای ادرار وارد بدن فرد می شود. هنگامی که این لوله به هسته پروستات می رسد، بخار آب از طریق سوزن جمع شونده به بافت پروستات تزریق می گردد و سبب خشک شدن سلول های پروستات و در نتیجه کوچک شدن آن می گردد.
- پس از انجام درمان رزوم، بافت پروستات طی 3 الی 6 ماه کوچک می شود.
- این روش برای درمان مشکلات ادراری بدون نیاز به تراشیدن یا سوزاندن بافت پروستات، طراحی شده است.
- این عمل به صورت سرپایی بوده و هیچ گونه دوره نقاهتی ندارد.
- بیمار پس از انجام این جراحی باید تا چند روز از سوند ادراری استفاده نماید.
- بروز عوارض پس از انجام این عمل بسیار نادر است و بر عملکرد دستگاه اداری و عملکرد جنسی تاثیری ندارد. به عبارت دیگر عوارضی مانند اختلال نعوظ و انزال رتروگراد (انزال معکوس) در این روش بسیار نادر است.
روند درمان پروستات با بخار آب چگونه است؟
غده ی پروستات در قسمت انتهایی و خروجی مثانه، مجرای ادرار را احاطه کرده است. از این رو بزرگی پروستات باعث وارد شدن فشار به مجرای ادرار و در نتیجه تنگی و انسداد در آن می گردد. این انسداد موجب اختلال در تخلیه ادرار و عدم تخلیه کامل مثانه می گردد.
درمان پروستات با تکنیک رزوم، به درمان پروستات با بخار آب گفته می شود که در این روش از تزریق بخار آب و شوک حرارتی حاصل از آن برای کوچک کردن بافت پروستات استفاده می کنند.
در روش رزوم، تعداد دفعات یا شات های تزریق به اندازه پروستات در فرد بیمار بستگی دارد.
در تکنیک رزوم، بخار آب به بافت پروستات اطراف مجرای ادرار (لوب جانبی) و بافت پروستاتی که به مثانه امتداد می یابد (لوب مدین یا میانی)، تزریق می گردد.
پس از اتمام عمل، معمولا یک سوند بصورت موقت و چند روزه در مثانه برای جلوگیری از احتباس ادراری تعبیه می شود.
پس از چند هفته بافت پروستات به واسطه تزریق بخار آب، کوچک می شود. با کوچک شدن پروستات، فشار از روی مجرای ادرار برداشته شده و در نتیجه مجرای ادرار باز می شود و ادرار به راحتی از مثانه تخلیه می گردد.
مزایای درمان پروستات با تکنیک رزوم نسبت به سایر روش های دیگر درمان بزرگی پروستات عبارت است از:
- نداشته دوره نقاهت و بستری
- بازگشت زود هنگام به فعالیت های عادی و روزانه
- درمان سرپایی
- حفظ عملکرد و قوای جنسی؛ این روش هیچگونه عوارضی بر دستگاه اداری و عملکرد جنسی ندارد.
ارولوژیست با بررسی شکل و اندازه بزرگی پروستات به تعیین امکان انجام درمان با تکنیک رزوم می پردازد.
درمان جایگزین چیست؟
- محدود کردن مصرف مایعات یا کافئین برای بهبود علائم ادراری و کمک به پیشگیری از انجام جراحی.
- درمان دارویی؛ استفاده از دارو برای کوچک کردن پروستات (مانند فیناستراید و دوتاستراید) یا مصرف دارو برای شل کردن ماهیچه های پروستات برای بهبود بخشیدن به جریان ادرار (مانند تامسولوسین و آلفوزوسین).
- عمل یورولیفت پروستات؛ جراحی کم تهاجمی که با قرار دادن ایمپلنت در مجرای ادرار، باعث کاهش فشار بر مجرا و گشاد شدن مجرا و در نتیجه افزایش فشار ادرار می شود.
- تراشیدن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP)؛ برداشتن قسمت مرکزی و انسدادی پروستات به وسیله ابزار جراحی و اسکوپ که از طریق مجرای ادرار وارد بدن فرد می شود.
- جراحی لیزری هولمیوم (HOLEP)؛ برداشتن قسمت مرکزی و انسدادی پروستات با استفاده از لیزر به وسیله اسکوپی که از طریق مجرا وارد بدن فرد می شود.
- جراحی پروستات با نور سبز (GLLP)؛ استفاده از نوع دیگری از لیزر برای تبخیر (سوزاندن) پروستات به وسیله اسکوپ که از طریق مجرا وارد بدن فرد می شود.
- آمبولیزاسیون شریانی پروستات؛ روشی که پزشک رادیولوژیست با کمک اشعه ی X شریان های ورودی به پروستات را مسدود می کند که این عمل موجب جمع شدن و کوچک شدن پروستات می گردد.
در روز جراحی چه اقداماتی انجام می شود؟
اورولوژیست تاریخچه پزشکی و سوابق مصرف داروی شما را بررسی می کند و مجدداً با بیمار در مورد جراحی صحبت می کند تا رضایت وی را تایید نماید.
روش درمانی با یکی از روش های بیهوشی (بیهوشی عمومی، بیحسی از کمر و یا بیحسی موضعی) انجام می شود که انتخاب روش برعهده ی پزشک بیهوشی و پزشک جراح می باشد. اگر تشخیص بر انجام بیهوشی عمومی باشد؛ جوراب های ضد آمبولیسم برای جلوگیری از لخته شدن خون به بیمار ارائه می گردد.
در اکثر موارد بیماران در همان روز می توانند راه بروند و به خانه بازگردند.
نحوه انجام تکنیک رزوم
- انتخاب روش بیهوشی(بیهوشی عمومی، بیحسی از کمر و یا بیحسی موضعی) براساس شرایط فردی و سایقه های بیماری فرد بیمار انتخاب می گردد.
- قبل از جراحی آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز و تزریق می شود(البته با بررسی آلرژی و حساسیت های دارویی فرد).
- یک لوله نازک حامل سوزن جمع شونده و دوربین از طریق مجرای ادرار وارد مثانه فرد بیمار می شود.
- بخار آب با کمک دوربین و از طریق سوزن جمع شونده به جدار داخلی پروستات تزریق می شود. این کار بوسیله ی اپلیکاتور(تفنگ مخصوص) انجام می شود.
- انجام این روش درمانی بین 10 الی 15 دقیقه طول می کشد.
- معمولاً پس از انجام عمل، به مدت چند روز سوند ادراری خواهید داشت.
- برای کاهش خطر عفونت، برای بیمار آنتی بیوتیک های خوراکی تجویز می شود.
معمولاً پس از چند روز بیمار باید برای خارج کردن سوند به بیمارستان مراجعه کند.
پس از انجام درمان رزوم، ممکن است در ابتدا دفع ادرار برای فرد دردناک باشد و فشار ادرار بیش از حد نرمال باشد. همچنین فرد دچار ادرار خونی یا خون در ادرار گردد که این عارضه می تواند 4 تا 6 هفته طول بکشد.
احتمال اینکه بیمار، خون در منی (هماتواسپرمی) نیز مشاهده کند وجود دارد که می تواند تا 3 ماه پس از عمل ادامه داشته باشد.
عوارض درمان پروستات با تکنیک رزوم چیست؟
عوارض و خطرات احتمالی این درمان در چارت پایین نشان داده شده است. برخی از این عوارض برگشت پذیر هستند و برخی خیر. در این چارت عوارض بسیار نادر ذکر نشده اند. تاثیر عوارض ذکر شده در بسیاری از بیماران مشاهده شده است. برای اطلاع دقیق از ابتلا به عوارض احتمالی با توجه به مشخصات فرد بیمار باید با پزشک جراح مشورت نمایید.
| احتمال بروز عوارض | نوع عوارض ایجاد شده |
|---|---|
| از هر 3 نفر 1 نفر (33 درصد) | سوزش ادرار موقت در هنگام دفع ادرار(ممکن است 5 تا 7 روز طول بکشد.) |
| از هر 4 نفر 1 نفر (25 درصد) | مشاهده خون در ادرار (ممکن است 5 تا 7 روز طول بکشد.) |
| از هر 5 نفر 1 نفر یا از هر 6 نفر 1 نفر (16 الی 20 درصد) | احساس درد و ناراحتی موقت در ناحیه لگن |
| از هر 15 نفر 1 نفر (6 الی 7 درصد) | عفونت ادراری قابل درمان با آنتی بیوتیک |
| از هر 25 نفر 1 نفر (4 درصد) | ممکن است این روش درمانی تمامی علائم بزرگی پروستات بیمار را از بین نبرد و نیاز به درمان بیشتر در عرض 4 سال داشته باشد |
| از هر 25 نفر 1 نفر (4 درصد) | در صورت داشتن بیهوشی عمومی، عوارض بیهوشی و بروز مشکلات قلبی و عروقی که به مراقبت های ویژه نیاز دارد (از جمله عفونت قفسه سینه، آمبولی ریه، سکته مغزی، ترومبوز وریدهای عمقی، حمله قلبی و مرگ) |
خطر ابتلا به عفونت بیمارستانی چقدر است؟
احتمال ابتلا به عفونت های بیمارستانی بین 4 الی 6 درصد می باشد که می تواند شامل عفونت های روده، گوارشی و ادراری باشد. ریسک این عفونت ها در بیمارستان های خصوصی متفاوت است که مسئول درمانی بیمارستان می تواند اطلاعات دقیقی در این زمینه به بیماران ارائه دهد. بیمارانی بیشتر در معرض این خطرات هستند که:
- سابقه مصرف طولانی مدت سوند ادراری دارند.
- سابقه ی جراحی سیستکتومی یا برداشتن مثانه دارند
- به مدت طولانی در بیمارستان بستری شوند.
- سابقه پذیرش در بیمارستان های مختلف دارند.
اقدامات پس از جراحی چیست؟
- بیمار در همان روز با سوند از بیمارستان مرخص می شود.
- اطلاعات و آموزش های لازم برای نگهداری سوند به بیمار داده می شود تا بیمار بتواند در خانه آن را مدیریت کند.
- ممکن است فرد برای چند روز خون در ادرار مشاهده کند.
- ممکن است فرد برای چند روز احساس درد و ناراحتی در ناحیه لگن داشته باشد که این درد با مصرف استامینوفن تسکین می یابد.
- دستورالعمل های لازم جهت بهبود در منزل به بیمار داده می شود.
- ممکن است پزشک آنتی بیوتیک را به مدت چند روز پس از جراحی برای فرد تجویز نماید.
- مدارک و پرونده پزشکی به بیمار تحویل داده می شود.
- بازگشت به فعالیت های روزمره پس از 5 الی 7 روز (با خروج سوند) میسر می باشد.
پس از خروج سوند علائم به مرور بهبود می یابند و پروستات جمع و کوچک می شود. در برخی موارد پس از جراحی، بیمار ممکن است مقداری از بقایا ویا تکه هایی از بافت پروستات را همراه ادرار مشاهده کند. این اتفاق به دلیل اینکه پروستات بازجذب می شود امری طبیعی است.
بهبودی حداکثری به طور متوسط، بین 8 تا 12 هفته پس از عمل جراحی طول می کشد. هرچند که در برخی بیماران ممکن است تا 6 ماه طول بکشد.
شروع تمرینات کف لگن به محض امکان پس از هر نوع جراحی پروستات مفید است؛ این تمرینات می‌توانند کنترل شما بر روی ادرار را پس از ترخیص از بیمارستان بهبود بخشد.
اقدامات کلی قبل از جراحی
قبل از شروع جراحی تیم پزشکی باید از موارد زیر درصورت وجود مطلع باشند:
- وجود پروتزها و یا جسم خارجی در بدن(استنت ها، پروتزهای استخوانی، دریچه ی مصنوعی قلب و ...)
- مصرف داروهای رقیق کننده ی خون(آسپرین، وارفارین و ...)
- سابقه ی عفونت های تنفسی و یا گوارشی در گذشته . سابقه ی انواع جراحی های پیوند ( پیوند قرنیه ی چشم، سابقه ی جراحی های مغز و اعصاب و ...)
چه اقداماتی قبل از ترخیص از بیمارستان انجام دهیم:
بیمار باید در مورد روند جراحی مطلع شده و اقدامات زیر را انجام دهد:
- از روند جراحی که انجام شده است بپرسد
- از پزشک بپرسد که آیا عمل جراحی طبق برنامه پیش رفته است یا خیر
- درصورت وجود هرگونه نارضایتی و ناراحتی مسئول بخش بیمارستان را در جریان بگذارد .
- درمورد مراقبت های لازم پس از جراحی سوال بپرسد و از عوارض پس از جراحی مطلع شود
- درمورد مدت زمان مورد نیاز برای بازگشت به فعالیت های روزمره اطلاع یابد
یمار پس از جراحی بطور کامل درمورد مراقبت های مورد نیاز آگاه سازی می شود. جراح و پرستاران درمورد راههای ارتباطی و چگونگی برقراری ارتباط در صورت بروز مشکل به بیمار اطلاع می دهند.
مصرف دخانیات و جراحی
معمولاً توصیه می شود که مصرف دخانیات از یک هفته قبل از جراحی قطع شود. مصرف دخانیات ممکن است باعث بروز برخی عوارض و مشکلات پس از جراحی شود.
رانندگی پس از جراحی
تشخیص اینکه چه زمانی بیمار آمادگی رانندگی بعد از جراحی را دارد، برعهده ی خود فرد است.