تنگی مجرا و درمان آن (استنت مجرا)

به باریک شدن مجرای ادراری که می تواند در کودکان، بزرگسالان ،مردان یا زنان اتفاق بیفتد تنگی مجرا ادرار می گوییم . تنگی مجرای ادرار خطرناک بوده و صدمات شدیدی وارد می کند.بی اختیاری ادراری ، درد ناحیه لگن و … از جمله عوارض این بیماری میباشند.در ادامه به درمان این بیماری می پردازیم.

استنت چیست؟

استنت در واژگان فنی پزشکی، به لوله ای گفته میشود که شبیه به  توری مصنوعی از جنس فلز بوده که در یک گذرگاه یا مجرایی طبیعی (لومن) در بدن قرار داده میشود. این استنت برای درمان  نقص ناشی از انقباض موضعی مجاری ادرار که باعث ایجاد اختلال در  جریان ادرار می شود به کار برده می شود.

تنگی مجرا چیست؟

مجرا لوله ای است که ادرار را از مثانه به خارج هدایت می کند. اندازه مجرا به اندازه کافی، عریض و پهن بوده و ادرار به راحتی و آزاد از مجرا به خارج جریان می یابد. در صورتی که مجرا ادار باریک و تنگ شود به طوریکه خارج شدن ادرار محدود و کند شود، به آن تنگی مجرا گفته می شود.

انواع تنگی مجرای ادراری

 تنگی مجاری ادرار به دو نوع تقسیم می شوند

1. تنگی های بخش انتهایی مجرای ادراری
2.  تنگی های بخش ابتدایی مجرای ادراری

تنگی های بخش ابتدایی مجرای ادراری (پیشابراه) عموما ناشی از عفونت مثل عفونت های ناشی از سوزاک، التهاب مجرای ادراری (پیشابراه) تناسلی، ضربه به زیر کیسه بیضه (ناحیه پرینه یا نشیمنگاه که حد فاصل مقعد و کیسه بیضه می باشد و به آن آسیب زین اسبی نیز می گویند)، و سابقه جراحی قبلی  می باشد.

درحالی که تنگی های بخش انتهایی مجرای ادراری (پیشابراه) معمولا به دنبال سوند گذاری، تابیدن اشعه به ناحیه لگن، رادیکال پروستاتکتومی یا دیگر جراحی های پروستات، و آسیب های ناشی از ضربه به لگن بویژه شکستگی لگن بدنبال تصادف یا سقوط از ارتفاع ایجاد می باشد. گاهی اوقات علت تنگی مادرزادی بوده و یا اینکه علت مشخصی برای آن پیدا نمی شود.

علل تنگی مجرا ادراری مردان چیست ؟

عفونتهای مکرر: در اثر بیماری مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا که می تواند تنگیهای متعدد بدهد .

دستکاری مجرا: مثل گذاشتن سوند به صورت نامناسب

ضربه : تصادفات رانندگی که باعث شکستگی لگن شوند،سقوط از بلندی و …  

سابقه جراحی قبلی : مثل عمل جراحی پروستات

تنگی مادرزادی:تنگی مادرزادی از بدو تولد کودک

علائم تنگی مجاری ادرار

• تنگی مجرا با علائم مختلفی همراه است که عبارتند از :
• باریک شدن و ضعیف شدن جریان ادراری
• مشکل ادرار کردن بصورت تاخیر در شروع ادرار
• احساس عدم تخلیه کامل ادرار
• سوزش موقع ادرار کردن
• بی اختیاری ادراری
• درد ناحیه لگن
• تورم آلت تناسلی
• احساس فوریت در ادرار کردن
• پرش و یا دو شاخه شدن جریان ادرار

درمان تنگی مجرای ادراری

برای تنگی مجرای ادراری روش های درمانی متعددی وجود دارد که با توجه به شرایط بیمار قابل انتخاب است.از جمله این روش ها عبارتند از:

 روش های اندوسکوپیک

بریدن یا گشاد کردن و دیلاتاسیون قطعه تنگ شده با اندوسکوپ

 روش های جراحی اناستوموتیک

بریدن و خارج سازی قطعه تنگی و اناستوموز و پیوند مجدد دو سر مجرا

 روش تعبیه فنرهای مجاری

یکی دیگر از روش های رایج درمان، تعبیه فنر های مجاری (Stent) در مقاطع وجود تنگی می باشد که باعث می شود مجرا ساختار خود را حفظ کرده و ارتباط برقرار شود.
در مواردی که نتوان با روش های ساده تر تنگی را ترمیم کرد، از روش جراحی باز استفاده می کنیم.

خوشبختانه امروزه تنگی مجرا با وجود روش های درمانی مختلف قابل درمان است.