مجرای ادرار لوله ای است که ادرار را از مثانه به خارج از بدن انتقال می دهد. افتادگی مجرای ادرار زمانی اتفاق می افتد که مجرای ادرار از موقعیت خود خارج شود و با اعمال فشار به واژن، از دهانه مجرا بیرون بزند. این عارضه بیشتر زنان یائسه و یا دختران پیش از سن بلوغ را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم این بیماری ممکن است شامل درد لگن، خونریزی واژینال یا درد هنگام ادرار کردن باشد. درمان ممکن است شامل روش جراحی یا روش های غیرجراحی باشد.

افتادگی مجرای ادرار چیست؟

افتادگی مجرای ادرار به بیرون زدگی مجرا ادرار از دهانه آن گفته می شود. این عارضه سبب فشار آوردن به واژن می شود.

هنگامی که این اتفاق می افتد، ناحیه اطراف دهانه مجرای ادرار ممکن است شبیه حلقه صورتی، قرمز یا بنفش باشد.

چه کسانی دچار افتادگی مجرای ادرار می شوند؟

افتادگی مجرای ادرار در زنان یائسه و یا دختران پیش از سن بلوغ رایج است. افتادگی مجرای ادرار در مردان بسیار نادر است و تنها یک مورد از این عارضه در مردان گزارش شده است.

آیا افتادگی مجرای ادرار خطرناک و جدی است؟

در بیشتر موارد، افتادگی مجرای ادرار خفیف است و علائم آن خود به خود از بین می روند. با این حال، در موارد شدید، پرولاپس یا افتادگی مجرای ادرار ممکن است سبب عدم دریافت خون کافی ودر نتیجه درد شدید شود. از این رو لازم است که به محض مشاهده علائم افتادگی مجرای ادرار، برای درمان آن اقدام کنیم.

علائم افتادگی مجرای ادرار

شایع ترین علامت یک حلقه قابل مشاهده از بافت است که از دهانه مجرای ادرار بیرون زده است. البته باید توجه داشت که برخی از افراد مبتلا به افتادگی مجرای ادرار اصلاً هیچ علائمی ندارند. به طور کلی، علائم و نشانه های افتادگی مجرای ادرار عبارتند از:

• درد در دهانه مجرای ادرار
• درد هنگام ادرار کردن
• حساسیت هنگام پاک کردن
• خون روی لباس زیر یا پوشک

علت افتادگی مجرای ادرار چیست؟

علت افتادگی مجرای ادرار هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. اما بررسی و تحقیقات نشان داده است که سطح استروژن در افراد یائسه نقش مهمی در ابتلا به این عارضه دارد. احتمال ابتلای افرادی که استروژن پایینی دارند، به افتادگی مجرای ادرار بیشتر است. به طور کلی علل ایجاد افتادگی مجرای ادرار عبارت است از:

از سایر علت ها می توان به یبوست و ژنتیک دختران جوان و کودکانی که در بدو تولد زنان تعیین شده اند (AFAB) از عوامل خطر هستند. سایر عوامل خطر عبارتند از:

• پایین بودن سطح استروژن در زنان یائسه.
• یبوست.
• عوامل ژنتیکی در دختران پیش از سن بلوغ.
• ضعف عضلات کف لگن.
• بارداری و زایمان.
• فشار شکم ناشی از سرفه مزمن ، بلند کردن اجسام سنگین یا زور زدن در هنگام مدفوع.
• جراحی لگن.

نحوه تشخیص افتادگی مجرای ادرار

پزشک اورولوژی می‌تواند افتادگی مجرای ادرار را با معاینه معمول لگن تشخیص دهد . بسیاری از مردم حتی نمی دانند که مبتلا به افتادگی مجرای ادرار هستند، تا زمانی که پزشک آن را پیدا کند و در مورد آن به آنها بگوید.

درمان افتادگی مجرای ادرار

پزشک بر اساس شدت افتادگی مجرای ادرار روش درمان جراحی یا غیرجراحی افتادگی مجرای ادرار، از جمله کرم استروژن، داروهای خانگی و آنتی‌بیوتیک‌ها را توصیه می کند. روش های درمانی افتادگی مجرای ادرار عبارت است از:

1)کرم استروژن

از آنجایی که پرولاپس یا افتادگی مجرای ادرار اغلب با سطوح پایین استروژن همراه است، کرم موضعی استروژن یک گزینه درمانی رایج است. استفاده از مقدار کمی از آن به صورت روزانه می تواند به تقویت بافت هایی احاطه کننده مجرای ادرار کمک کند.

2)آنتی بیوتیک ها

گاهی اوقات افتادگی مجرای ادرار منجر به عفونت می شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، پزشک برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می نماید.

3)عمل جراحی افتادگی مجرای ادرار

اگر افتادگی مجرای ادرار شدید باشد و یا باعث انسداد شده باشد، پزشک روش جراحی را برای بیمار توصیه می کند. در این روش جراحی، جراح بافتی را که بیرون زده است برمی دارد و پوشش مجرای ادرار را دوباره به هم می دوزد.

بهبودی پس از این روش جراحی ممکن است ممکن است تا شش هفته طول بکشد.

پیشگیری از ابتلا به افتادگی مجرای ادرار

احتمال عود کردن افتادگی مجرای ادرار حتی پس از درمان موفقیت آمیز نیز وجود دارد. شما می توانید با اجتناب از فشار اضافی در ناحیه لگن، خطر عود این عارضه را کاهش دهید. برای جلوگیری از ایجاد افتادگی مجرای ادرار، نکات زیر را رعایت نمایید:

• وزن سالم را حفظ کنید.
• از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید.
• تمرینات کف لگن یا کگل را به صورت منظم انجام دهید.

سخن پایانی

افتادگی مجرای ادرار بیماری رایج و شایعی نیست. با این که این عارضه خطرناک نیست، ولی می تواند در صورت وقوع، منجر به علائم ناراحت کننده ای مانند تحریک واژن، درد هنگام ادرار کردن یا درد در ناحیه لگن شود. در حالی که پرولاپس مجرای ادرار معمولاً با روش‌های غیرجراحی درمان می‌شود، در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. پزشک و جراح اورولوژی با تعیین علت افتادگی مجرای ادرار، بهترین روش درمانی را برای بیمار تجویز می نماید.

اگر فکر می کنید ممکن است دچار افتادگی مجرای ادرار شده باشید یا علائمی همچون خونریزی واژینال، درد هنگام ادرار کردن و فشار لگن دارید، به پزشک اورولوژی جهت معاینه تکمیلی و درمان مراجعه نمایید.