هیدورسل اطفال یکی از علت های بزرگ شدن بیضه بیماری هیدروسل است. هیدروسل در اثر مسدود نشدن ارتباط بین حفره داخل شکمی با کیسه بیضه برخی پسر بچه ها ایجاد می شود.

در این مقاله توضیح می دهیم که هیدروسل چیست و چرا ایجاد می شود ٬ علائم هیدروسل کدام است و درمان هیدروسل چگونه است؟

در مقالات قبلی گفتیم که بیضه های نوزاد در زمان جنینی از کلیه در بدن نوزاد جدا شده و با رشد جنین به سمت کیسه بیضه حرکت میکنند . داخل شکم توسط دو حفره به کیسه های بیضه متصل است که به آن کانا اینگوینال یا کانال مفبنی نیز گفته می شود . بعد از تکامل بیضه ی نوزاد ٬ این دو حفره یا کانال بسته می شوند .اما در برخی موارد ٬‌این کانال به صورت کامل بسته نشده و داخل شکم به کیسه های بیضه هنوز در ارتباط هست که میتواند بیماری های متفاوتی برای فرد ایجاد کند..

هیدروسل چیست؟

هیدروسل تجمعی از مایع در کیسه ای درون کیسه بیضه است.در زمان تکامل جنین ٬‌ یک کیسه کوچک و نازک که روده ها را در جای خود نگه می دارد به همراه بیضه ها به کیسه بیضه منتقل می شود . معمولا، پس از پایین رفتن بیضه ها این کیسه موجود در کیسه بیضه، بسته شده و بدن هر گونه مایع اضافی باقی مانده درون این کیسه را جذب می کند. در صورتی که کیسه بسته نشود و یا بسته شود اما مایع اضافی در آن باقی بماند، به این وضعیت هیدروسل می گویند.

انواع هیدروسل اطفال

هیدروسل انواع متفاوتی دارد ٬‌ و همانطور که در شکل زیر میبینید به دو نوع متفاوت تقسیم بندری می شود که عبارت است از:

1- هیدروسل غیرمرتبط (ساده)

در این نوع، کیسه­ ی درون کیسه بیضه مسدود است اما بدن فرد مایع اضافی داخل این کیسه را جذب نمی کند. این نوع هیدروسل اکثرا هنگامی که نوزاد پسر به سن یک سالگی می رسد به صورت خود به خود رفع گردیده و بدن در نهایت آن مایع را جذب می کند. بروز هیدروسل در پسران شایع است. حدودا، از هر 10 پسری که به دنیا می آیند یک نوزاد به هیدروسل غیر مرتبط ابتلا دارد.

2- هیدروسل مرتبط

در این نوع هیدروسل، کیسه ای که از شکم به درون کیسه بیضه می رود به صورت کامل مسدود نمی شود. به همین دلیل مایعات از شکم به درون کیسه بیضه سرازیر می شوند. این نوع هیدروسل مشابه یک فتق است اما در بیماری فتق، مجرای و سوراخ شکم بزرگ بوده و روده نیز به همراه مایعات به درون کیسه پایین می آید.

علائم و تشخیص هیدروسل

بزرگی غیر طبیعی بیضه در یک طرف یا در هر دو طرف جزو علائم این بیماری است . این بیماری به صورت وجود کیسه ای کوچک و نرم حاوی مایع در کیسه بیضه که با ایستادن بزرگ تر و در خوابیدن کوچک تر می شود و نور را از خود عبور می دهد و معمولاً درد ندارد. معاینه باید توسط پزشک متخصص ارولوژیست انجام شود و معمولا از سونوگرافی در کمک به تشخیص استفاده می شود. علائم می توانند به نوع هیدروسل بستگی داشته باشد .

تغییر اندازه کیسه بیضه کودکان در طول یک روز ممکن است در اثر این بیماری باشد.

تورم و بزرگی کیسه بیضه می تواند در یک یا هر دو سمت کیسه بیضه بروز کند.
تورم یا بزرگی بیضه می تواند در هنگام گریه کردن یا فعالیت نوزاد افزایش یابد.
در اغلب موارد، هیدروسل های مرتبط سبب ایجاد درد نمی شوند.
تورم بسیار آهسته و در طول زمان تغییر اندازه می دهد.
نوع غیر مرتبط معمولا قبل از اولین سالگرد تولد کودک از بین می روند.

درمان هیدروسل اطفال

هیچ کدام از انواع هیدروسل خطرناک نیستند. هیدروسل های مرتبط از آنجایی که می توانند به یک فتق منجر شوند، معمولا به وسیله جراحی درمان می شوند.جراحی توسط متخصص ارلوژی در بیمارستان انجام می شود .

هیدروسل های غیر مرتبط معمولا به صورت خود به خود از بین می روند. پزشکان تنها در صورتی جراحی را برای هیدروسل های غیر مرتبط پیشنهاد می کنند که پس از گذشت یک سال از تولد کودک، این هیدروسل از بین نرفته باشد.

 جراحی هیدروسل اطفال

روش استاندارد و رایج برای درمان هیدروسل ، جراحی می باشد ٬ اما باید دقت داشت که تمام انواع هیدروسل نیاز به جراحی ندارد و پزشک متخصص ارولوژی ٬ بعد از معاینه و بررسی تشخیص میدهد که جراحی نیاز است یا خیر .

اگر هیدروسل به سرعت بزرگتر شود و موجب ناراحتی بیمار گردد یا گردش خون در بیضه را تحت تاثیر قرار دهد و …..، عمل جراحی هیدروسلکتومی باید صورت گیرد.

جراحی هیدروسلکتومی برای خالی کردن آب درون بیضه و بستن کانال شکمی انجام می شود. در جراحی ابتدا مایع اضافی داخل کیسه را خارج کرده و سپس کیسه را بخیه می کنند.

مراقبت های پس از انجام جراحی هیدروسلکتومی

جهت تسکین درد و احساس راحتی، در برخی موارد به بیمار داروی مسکن می دهند. برش پس از جراحی را باید تا هنگام التیام، خشک و تمیز نگه دارید. معمولا این جراحی سرپایی است به این معنی که نیاز به یک شب بستری ندارد. چند ساعت پس از جراحی و ثابت شدن شرایط بیمار، فرد مرخص می گردد. مگر در مواردی که جراح صلاح بداند بیمار باید همچنان تحت نظر باشد.

پس از جراحی هیدروسل، شما احتمالا به مدت چند روز نیاز به مراعات و پرهیز از فعالیت های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین دارید . استفاده از محافظ بیضه و مراقبت از بیضه دربرابر ضربه بعد از جراحی مهم است

پزشک معمولا معاینه بعدی را به شما توصیه می‌کند وچند روز پس از جراحی نیاز است که برای بررسی وضعیت ٬ به مطب پزشک خود مراجعه نمایید .