سرطان مثانه دهمین سرطان شایع در سراسر جهان است. سرطان مثانه زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های دیواره مثانه شروع به رشد کرده و به روشی کنترل نشده گسترش می‌یابند. این رشد غیرطبیعی سلول ممکن است منجر به تشکیل یک تومور بدخیم شود که می تواند فراتر از دیواره مثانه به سایر مناطق مثانه و بافت های مجاور و در نهایت به غدد لنفاوی و سایر قسمت های بدن گسترش یابد.

حدود نیمی از موارد سرطان مثانه در مراحل اولیه تشخیص داده می شوند. تشخیص زودهنگام بسیار مهم است؛ چرا که این امر روش های درمانی و احتمال موفقیت آنها را افزایش می دهد.

اولین علامت سرطان مثانه چیست؟

سرطان مثانه در مراحل اولیه اغلب باعث خونریزی بدون درد می شود، از این رو وجود خون در ادرار که به آن “هماچوری” شایع ترین و اولین علامتی است که بیماران تجربه می کنند.

بسته به مقدار خون موجود، ادرار فرد بیمار ممکن است صورتی، قرمز یا قهوه ای به نظر برسد. البته باید به این نکته توجه کرد که ممکن است خون همیشه در ادرار افراد مبتلا به سرطان مثانه وجود نداشته باشد. ممکن است دوره‌های نسبتا طولانی ادرار شفاف  وجود داشته باشد و یا خون در مقدار کم و سطح پایین در ادرار وجود داشته باشد و رنگ ادرار را تغییر ندهد.. خون نیز ممکن است وجود داشته باشد، اما در سطوح بسیار پایین که به وضوح رنگ ادرار را تغییر نمی دهد، بنابراین برای تشخیص نیاز به آزمایش ادرار می باشد.

آیا وجود خون در ادرار به معنای ابتلا به سرطان مثانه است؟

نه لزوما، و احتمال اینکه خون در ادرار نشانه سرطان مثانه باشد، کم است. به عبارت دیگر اکثر کسانی که هماچوری را تجربه می کنند، سرطان مثانه ندارند. در یک تحقیق تنها حدود 10 درصد از افراد مبتلا به هماچوری، دارای سرطان مثانه بودند. سایر بیماری هایی که علائم هماچوری دارند، می تواند شامل عفونت مثانه (عفونت های مجاری ادراری یا UTIs)، عفونت کلیه، سنگ مثانه یا کلیه، بزرگ شدن پروستات، ورزش شدید و آسیب فیزیکی به کلیه باشد. رنگدانه‌های موجود در برخی غذاها و داروها نیز می‌توانند رنگ ادرار را تغییر رنگ دهند (مانند چغندر، توت‌ها، لوبیا فاوا، رنگ‌های غذایی و برخی داروها).

تقریباً از هر 5 نفر مبتلا به سرطان مثانه، 4 نفر هماچوری را تجربه می کنند. بنابراین مهم است که در صورت مشاهده خون در ادرار، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص گردد.

علائم دیگر که می تواند نشانه ای از سرطان مثانه باشد

سایر علائم اولیه سرطان مثانه که ممکن است نشانه ای از سرطان مثانه باشند، عبارتند از:

• درد یا احساس سوزش در هنگام ادرار
• تغییر در عادات مثانه مانند تکرر ادرار و یا مشکل در دفع ادرار

علائم سرطان پیشرفته مثانه

سرطان مثانه که اندازه آن بزرگ شده و پیشرفت کرده است، به سایر نواحی بدن گسترش می یابد و ممکن است علائم دیگری را بروز دهد که عبارت است از:

• ناتوانی در دفع ادرار
• کمردرد در یک طرف بدن
• درد در ناحیه لگن
• بی اشتهایی و کاهش وزن
• ضعف عمومی
• پاهای متورم
• درد استخوان

علائم سرطان مثانه در مردان و زنان

هم در مردان و هم در زنان، خون در ادرار شایع ترین علامت سرطان مثانه و اغلب اولین علامتی است که متوجه می شود. در حالی که سرطان مثانه در مردان بیشتر از زنان تشخیص داده می شود، اما این سرطان در زنان اغلب با تومورهای پیشرفته ظاهر می شود که سبب می شود نتایج روش های درمانی ضعیف تر شود.

یکی از دلایل اصلی مراجعه زنان با تومورهای پیشرفته مثانه اغلب تأخیر در تشخیص این سرطان و اقدام برای درمان آن است. این تاخیر اغلب به دلایل زیر رخ می دهد:

• وجود خون در ادرار (یا هماچوری) که شایع‌ترین علامت سرطان مثانه است، ممکن است توسط زنان به عنوان قاعدگی یا خونریزی پس از یائسگی تشخیص داده شود.
• هنگامی که وجود خون در ادرار و سوزش ادرار به پزشک گزارش می‌شود، ممکن است در ابتدا به‌عنوان عفونت دستگاه ادراری تشخیص داده شود. چرا که علائم اولیه عفونت دستگاه ادراری مشابه سرطان مثانه است. همچنین ممکن است عفونت دستگاه ادراری و سرطان مثانه به صورت همزمان رخ دهند.
• اگر یک زن متعاقباً پس از عدم درمان عفونت ادراری اشتباه تشخیص داده شده، به پزشک مراجعه کند، ممکن است به جای معاینه کامل اورولوژی، آنتی بیوتیک های بیشتری تجویز شود.

به دلیل این سردرگمی، تشخیص قطعی سرطان مثانه ممکن است در برخی از زنان به تعویق بیفتد. این تاخیر در تشخیص و درمان، خطر پیشرفته تر شدن سرطان مثانه و در نتیجه درمان دشوارتر را در پی خواهد داشت.

تشخیص سرطان مثانه

پزشک ممکن است چندین آزمایش و روش تشخیصی مختلف را برای تشخیص سرطان مثانه به صورت ترکیبی تجویز نماید. این آزمایش ها بر اساس علائم و شرح حال بیمار انتخاب می شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• آزمایش ادرار: یک آزمایش سریع برای تشخیص خون و سایر مواد در ادرار.
• سیتولوژی ادرار: ادرار به صورت میکروسکوپی بررسی می شود تا مشخص شود آیا سلول های سرطانی وجود دارند یا خیر.
• تست اپی ژنتیک ادرار: آزمایشی غیر تهاجمی که وجود سلول های سرطانی را ادرار و مشخص می کند.

سخن پایانی

اگر علائم یا نشانه‌های سرطان مثانه را دارید، در اسرع وقت به پزشک برای معاینه تکمیلی مراجعه نمایید. یک آزمایش ساده غیرتهاجمی به شما در مورد عدم وجود سرطان مثانه اطمینان خاطر می دهد. همچنین در صورتی که فرد به سرطان مثانه مبتلا شده باشد، تشخیص زود هنگام و به موقع می تواند روش های درمانی بیشتر و نتایج بهتری را در پی دارد.