آنچه در این مقاله مطالعه می کنید:
احتباس ادراری (Urinary retention) به معنی عدم توانایی در خالی کردن مثانه به صورت کامل میباشد. ممکن است این حالت به طور ناگهانی (احتباس حاد) و یا در طول مدت زمان طولانی (احتباس مزمن) ایجاد شود. احتباس ادراری در مردان شایع تراز زنان میباشد. برای تشخیص علت ایجاد این عارضه به انجام آزمایش نیاز است. درمان احتباس ادراری حاد و مزمن به علت اصلی ایجاد این عارضه بستگی دارد. در صورتی که احساس میکنید که مثانه پر و دردناک شده است ولی قادر به تخلیه مثانه به طور کامل نیستید، بایستی فوراً به متخصص مراجعه کنید تا نسبت به احتباش ادراری اطمینان حاصل کنید.
دستگاه ادراری شامل کلیهها، مثانه، مجرای خروجی و حالب میباشد که وظیفه دارند خون موجود در بدن را تصفیه کرده و مواد دفعی مثل آب اضافی، اوره، موارد شیمیایی مثل داروها و… را از خون جدا کرده و آن را دفع کنند.در بعضی شرایط ممکن است که بدن نتواند این مواد یعنی ادرار را از بدن خارج کنند که به این وضعیت احتباس ادرار میگویند.
به طور معمول، جریان ادرار به سمت خارج از کلیهها، فشار بسیار کمی دارد. اگر جریان ادرار مسدود شود، ادرار پشت نقطه مسدود شده جمع میشود و در نهایت به لولههای کوچک کلیه و محل تجمع این لولهها (لگن کلیوی) رسیده و باعث تورم کلیه شده و فشار را در ساختارهای داخلی آن افزایش میدهد. برخی روشهای درمانی برای درمان این بیماری شامل دارودرمانی و انجام عملهای جراحی میشود.
این بیماری از اصلیترین علایم هیپرپلازی خوشخیم پروستات میباشد. از دیگر عوامل ایجاد احتباس ادراری میتوان به انواع عفونت، مشکلات عصبی، یبوست و اثر برخی داروها اشاره کرد. گاه عضلههای مثانه و اسفنکتر مثانه آزاد نشده و ادرار به سختی جریان پیدا میکند و باعث عدم تخلیه کامل مثانه میشود. ادرار باقی مانده میتواند منجر به ایجاد عفونت در بدن بشود.
احتباس ادراری انواع مختلفی دارد که به دلایل مختلفی اتفاق میافتند. برخی از آنها مادرزادی میباشد و شامل موارد زیر میشود.
حالب لولهای میباشد که ادرار را از کلیهها به سمت مثانه میبرد. این بیماری شایع که از زمان تولد وجود دارد باعث میشود که هر دو لوله حالب از یک کلیه خارج بشوند. حالب دوم امکان دارد به طور کامل رشد کند و یا ناقص باشد. اگر عملکرد حالب درست نباشد، ادرار به سمت کلیهها برمیگردد و باعث آسیبدیدگی کلیه میشود.
این بیماری بطور کلی باعث انسداد جریان ادرار میشود. یک اتصال غیرطبیعی بین حالب و مثانه امکان دارد باعث تورم کلیه شده و اختلال در عملکرد کلیه شود. این ناهنجاری ممکن است مادرزادی باشد یا در زمان رشد طبیعی کودک، آسیبدیدگی یا در موارد نادر به دلیل وجود تومور به وجود آید. اتصال غیرطبیعی بین حالب و مثانه نیز ممکن است باعث بازگشت ادرار به سمت کلیهها شود.
اگر حالب بسیار باریک شده باشد و عبور ادرار را سخت کند، ممکن است یک برآمدگی در حالب (یورتروسل) ایجاد شود که معمولاً در قسمتی از حالب که نزدیک مثانه است شکل میگیرد. این برآمدگی باعث انسداد جریان ادرار میشود که موجب بازگشت ادرار به کلیهها و آسیب به آنها میشود.
انسداد مجرای ادرارامکان دارد علامت و نشانهای از خود نداشته باشد. علائم و نشانهها به محل مسدود شده، کلی یا جزئی بودن انسداد، سرعت رشد بیماری و این که بر یک کلیه اثر گذارد یا بر هردو بستگی دارد.
برخی علائم و نشانههای احتباس ادراری عبارتند از:
برخی عوامل داخلی و یا خارجی در حالب امکان دارد باعث احتباس ادراری شوند که عبارتند از:
اگر پزشک به انسداد ادراری مشکوک باشد برخی از آزمایشها و اسکنها را برای کمک به تشخیص مورد نظر پیشنهاد میدهد:
هدف از درمان انسداد ادراری از بین بردن انسداد و یا ایجاد یک مسیر فرعی برای دور زدن محل انسداد است تا بتوان از احتمال آسیبدیدگی کلیهها کم کرد. درمان ممکن است شامل مصرف آنتیبیوتیک برای از بین بردن عفونتها در بدن شود.
احتباسهای ادراری که باعث ایجاد درد شدید میشوند باید بلافاصله تحت درمان قرار بگیرد تا ادرار از بدن دفع شده و موقتاً مشکلی که به دلیل انسداد ایجاد شده است برطرف شود. اورولوژ ممکن است انجام اقدامات زیر را به بیمار تجویز کند:
پزشک به شما خواهد گفت که کدام روش یا کدام ترکیب از روشهای مختلف درمانی برای وضعیت شما مناسب است. فرایندهای تخلیه ممکن است به طور موقتی یا دائمی مؤثر واقع شوند که بستگی به وضعیت بیمار دارد.
روشهای جراحی متعددی برای درمان انسداد ادراری وجود دارد. انتخاب نوع عمل نیز به وضعیت بیماری بستگی دارد. عمل جراحی برای درمان انسداد ادراری با رویکردهای جراحی به شرح زیر انجام میشود که بصورت عمل باز جراحی انجام میشود و جراح در این عمل یک شکاف روی شکم بیمار ایجاد میکند که از طریق آن جراحی را انجام دهد.
مهمترین تفاوت در بین این رویکردهای جراحی مربوط به طول دوره بهبودی و تعداد و اندازه شکافهای ایجاد شده برای انجام هر کدام از این عملهای جراحی است. متخص اورولوژی نوع عمل را تعیین کرده و بهترین رویکرد را برای درمان بیماری شما به کار میبندد.
9 Comments
ایشون بهترین دکتر ارولوژیست تهران هسیتند پدر من مشکل پروستات داشتند که ایشون جراح سرطان پروستات براشون انجام دادند و پدرم شفا گرفتند
فقط یکم مطبشون شلوغه و باید زیاد بشینین در مطب
من ایشون رو از سایت پزشکا پیدا کردم خیلی ممنون از سایت پزشکا و واقعا تعریف ایشون هرچی شنیده بودم عین واقعیت بود واقعا جراح برتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی هستند ایشون
مشکل دختر من تنگی مجرا و گرفتی بود و خداوشکر ایشون جراحی درمان گرفتگی مجرا دارار براشون انجام دادند و درمان شدند
من مشکل احتباس ادرار و گرفتگی مجراری ادراری و تنگی مجرار ادرار داشتم که خداروشکر توسط ایشو درمان شد
دکتر پدرم از دیروز به سختی ادرارشون میاد و درد زیر شکم دارند و نمیتونه بهراحتی ادرار بکنه و الان چند ساعته ادرارش بند اومده چیکار باید بکنیم
سریعا به نزدیکترین متخصص ارولوژی در منطقه ی خودتون مراجعه کرده و یا به اورژانس بیمارستان مراجعه نمایید تا براشون سوند گذاشته شود و تخلیه ادرار انجام شود زیرا تخلیه نشدن ادرار عوارض بسیار بدی خواهد داشت
سلام . وقت بخیر بخیر دکتر میرصادقی عزیز
پدرم 80 سال سن داره و تقریبا از 10 روز قبل سه بار دفع خون بجای ادرار مشاهده کرده و برای پیگیری به پزشک مراجعه کردند.
در سونوگرافی به عمل امده مثانه ترابکوله با جدار نا منظم . کیست فوقانی کلیه و پروستات با حجم52 میلی گرم مشاهده شده.
لطفا بفرمایید احتمال بروز سرطان وجود دارد؟؟
با سلام باید سیستوسکوپی شوند و سی تی اسکن شکم و لگن با تزریق انجام شود.
سلام آقای دکتر خسته نباشید
متاسفانه طی یک حادثه تصادف دچار شوک عصبی شدم ، به دکتر روانپزشکمراجعه کردم ایشون برای من یکسری قرص تجویز کردن ، بعد از یک هفته استفاده از این داروها دچار احتباس ادراری شدم و ادرارم کامل تخلیه نمیشه. از عوارض قرص ها هست؟با قطع داروها مشکلم برطرف میشه؟ ممنون میشم پاسخ دهید
سلام دوست عزیز بنده اطلاعی از داروهای تجویزی ندارم اما به احتمال زیاد از عوارض داروهای تجویزی هست که معمولا همچین عوارضی دارند .