سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع در مردان می باشد. این سرطان زمانی اتفاق می افتد که سلول های تشکیل دهنده مثانه شروع به رشد غیر طبیعی و کنترل نشده می کنند. سرطان‌های مثانه با توجه به نوع سلولی که از آن منشأ می‌گیرند، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که با بررسی میکروسکوپی نمونه‌های ادرار و بیوپسی بافت مشخص می‌شود.
در این مقاله به شرح انواع مختلف سرطان مثانه و نحوه تشخیص آن ها می پردازیم.
شایع ترین نوع سرطان مثانه چیست؟
کارسینوم اروتلیال که به آن کارسینوم سلول انتقالی نیز گفته می شود، شایع ترین نوع سرطان مثانه است . این نوع سرطان تقریباً از هر 10 مورد سرطان مثانه، 9 مورد را شامل می شود . منشا شروع آن از سلول های مجرای ادراری که سطح داخلی دیواره مثانه را پوشانده اند، می باشد. شروع می شود. سلول‌های اوروتلیال سرطانی توموری را تشکیل می‌دهند که می‌تواند به لایه‌های عمیق‌تر دیواره مثانه رشد کند و به غدد لنفاوی و اندام‌های مجاور گسترش یابد.
در برخی موارد، سلول های سرطانی ممکن است از تومورهای مثانه جدا شده و تومورهای جدیدی را در نقاط دیگر بدن تشکیل دهند. این سرطان متاستاتیک مثانه نامیده می شود.
تومورهای کارسینومای مثانه اروتلیال به سه دسته “غیر مهاجم عضلانی”، “تهاجمی عضلانی” و “متاستاتیک” طبقه بندی می شوند که به شرح هر یک از آن ها می پردازیم.
1)کارسینوم اروتلیال غیر مهاجم عضلانی
کارسینوم اروتلیال در صورتی به عنوان غیر تهاجمی عضلانی طبقه بندی می شود که فراتر از اروتلیال یا بافت همبند زیرین به لایه عضلانی دیواره مثانه گسترش نیافته باشد. حدود 80 درصد بیماران با این نوع سرطان تشخیص داده می شوند.
2)کارسینوم اروتلیال مهاجم عضلانی
تومورهای سرطانی اروتلیال مهاجم عضلانی به داخل یا از طریق لایه عضلانی دیواره مثانه گسترش یافته اند.
3)کارسینوم اروتلیال متاستاتیک
اگر کارسینوم اروتلیال مثانه به اندام های دوردست یا غدد لنفاوی خارج از لگن گسترش یابد، به آن کارسینوم اروتلیال متاستاتیک می گویند. کارسینوم اروتلیال تقریباً به هر اندامی متاستاز می دهد، اما شایع ترین محل ها غدد لنفاوی، استخوان ها، ریه و کبد یا غدد لنفاوی خارج از لگن هستند. این سرطان جزو مراحل پیشرفته سرطان مثانه می باشد.
انواع دیگری از سرطان مثانه
انواع دیگری از سرطان مثانه نیز وجود دارند که تقریباً 10 درصد باقیمانده سرطان های مثانه را تشکیل می دهند. در ذیل به شرح آن ها می پردازیم:
- کارسینوم سلول سنگفرشی: سلول های سنگفرشی در پوشش مثانه در نتیجه تحریک یا التهاب ایجاد می شوند که ممکن است در نهایت سرطانی شوند. اگرچه کارسینوم سلول سنگفرشی شایع نیست و در حدود 4 درصد از تمام سرطان های مثانه را تشکیل می دهد، اما احتمال پیشرفت بالایی دارد.
- آدنوکارسینوم: این نوع سرطان مثانه از سلول های غده ای تشکیل شده و معمولاً مهاجم است. به طور کلی، حدود 2 درصد از سرطان های مثانه، آدنوکارسینوم هستند.
- کارسینوم سلول های کوچک: کارسینوم های سلول کوچک مثانه از سلول های عصبی شروع می شوند. این نوع سرطان مثانه نادر است و کمتر از 1 درصد از سرطان های مثانه را تشکیل می دهد، اما می تواند به سرعت رشد کند و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد.
- سارکوم: سارکوم نوعی سرطان است که در بافت های حمایت کننده بدن مانند استخوان، ماهیچه، بافت های فیبری و چربی شروع می شود. به ندرت ممکن است که سارکوم در ماهیچه یا لایه های چربی مثانه ایجاد شود.
درمان اکثر انواع سرطان مثانه (به غیر از سارکوم) در مراحل اولیه مشابه است و در صورت انجام شیمی درمانی ممکن است از داروهای مختلفی استفاده شود.
تهاجمی ترین نوع سرطان مثانه کدام است؟
به طور کلی، سرطان‌های مثانه که مهاجم عضلانی هستند، جدی‌ترین و تهاجمی‌ترین نوع سرطان‌ها هستند. انواع دیگر که کمتر شایع هستند شامل کارسینوم سلول سنگفرشی، آدنوکارسینوم و کارسینوم سلول کوچک می باشند که در مقایسه با کارسینوم اوروتلیال تمایل بیشتری به عضله تهاجمی دارند. با این حال، اگر این موارد درمان نشود، کارسینوم اروتلیال غیرتهاجمی عضلانی با درجه پایین می تواند به دیواره مثانه پیشرفت کرده و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد.
تشخیص زود هنگام سرطان مثانه کمک شایانی به درمان آن می کند. بنابراین در صورت مشاهده علائمی که ممکن است علائمی از سرطان مثانه باشد، باید فورا به پزشک و متخصص ارولوژی مراجعه نماییم. از شایع ترین علائم اولیه سرطان مثانه می توان به وجود خون در ادرار (هماچوری) و احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار اشاره کرد.
منابع: