مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی

سنگ کلیه، رسوبات سختی است که از مواد معدنی و نمک در داخل کلیه تشکیل می‌شود. رژیم غذایی، اضافه وزن، برخی از بیماری‌ها، مکمل‌ها و داروها از جمله علل سنگ کلیه محسوب می‌شوند. دفع سنگ کلیه می‌تواند بسیار دردناک باشد، اما اگر سنگ‌ها به موقع تشخیص داده شوند، معمولاً آسیب دائمی ایجاد نمی‌کنند. اگرچه همیشه جراحی لازم نیست، اما گاهی پزشک تشخیص می‌دهد که برای از بین بردن سنگ‌ها نیاز به جراحی است. در این شرایط مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی اهمیت زیادی در بهبود سریع بیمار دارد.

جراحی سنگ کلیه و گذاشتن دبل جی

اگر نیاز به جراحی باشد، در بیشتر مواقع جراحی سنگ کلیه به‌شکل بسته انجام انجام می‌شود؛ یعنی شکاف ظاهری روی پوست بدن شما ایجاد نمی‌کند. جراحی‌های بسته سنگ کلیه عبارت‌اند از TUL،PCNL و RIRS.

معمولا بعد از انجام این جراحی‌ها، برای این‌که سنگ‌ها و بقایای آنها از کلیه خارج شده و از طریق ادرار دفع شوند، از dj یا دبل جی استفاده می‌شود.

قبل از این‌که مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی را بدانیم، لازم است بررسی کنیم که دبل جی چیست و چه عملکردی دارد.

دبل جی چیست و چه عملکردی دارد؟

دبل جی یا استنت حالب، لوله‌ای نازک و قابل انعطاف است که حالب را باز نگه می‌دارد. حالب بخشی از سیستم ادراری است، که به شکل لوله بلند و نازکی می باشد که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه می‌برند. پزشک استنت حالب را در داخل این مسیر لوله مانند قرار می‌دهد. یک سر این استنت در داخل لگنچه کلیه قرار می‌گیرد و سر دیگر آن پس از عبور از حالب به داخل مثانه می‌رسد. از آنجا که دو طرف این لوله شبیه حرف J است، به آن «دبل جی» هم می‌گویند.

گذاشتن استنت دبل جی معمولا در حین عمل جراحی سنگ کلیه انجام می‌شود. البته استفاده از این استنت، فقط به جراحی سنگ کلیه محدود نمی‌گردد؛ اما آنچه ما در این مقاله با آن سر و کار داریم، مواردی است که دبل جی بعد از جراحی سنگ کلیه کار گذاشته می‌شود.

عملکرد این استنت این است که حالب را باز نگه می‌دارد تا سنگ‌ها و یا بقایای آنها بتوانند بدون آسیب رساندن به حالب و با راحتی بیشتری عبور کنند. از طرف دیگر، چون جراحی سنگ کلیه ممکن است سبب آسیب به مجرای حالب و در نتیجه تورم و تنگ‌شدن آن شود، دابل جی کار گذاشته می‌شود تا این مجرا را باز نگه داشته و ادرار و سنگ‌ها را به راحتی عبور دهد.

دابل جی از طریق مجرای ادرار و به وسیله اورولوژیست کار گذاشته می‌شود و پس از مدتی برداشته می‌شود. در طول زمانی که استنت دارید و در حال نقاهت جراحی سنگ کلیه هستید، باید مراقبت‌هایی را انجام دهید. مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی به شرح زیر هستند.

مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی

قبل از رفتن به خانه، به درستی با پزشک خود صحبت کنید تا متوجه شوید دقیقا باید چکار کنید. مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی شامل مراقبت از استنت، خوردن، آشامیدن، داروها، کنترل درد و عفونت، فعالیت، بازگشت به کار و مواردی از این قبیل است. لازم است قبل از این‌که از بیمارستان به خانه بروید درباره همه این موارد از پزشک خود سوال کنید.

برخی از مراکز، برگه‌ای را به شما می‌دهند که شامل مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی است و دقیقا مشخص می‌کند که چطور باید از خود مراقبت کرده و چه زمانی برای برداشتن استنت و چک‌آپ ویزیت شوید.

به‌طور کلی، مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی شامل موارد زیر خواهد بود:

علائم طبیعی را بشناسید تا وحشت‌زده نشوید :

وجود مقدار کمی خون در ادرار در چند روز تا چند هفته بعد از جراحی سنگ کلیه طبیعی است. ممکن است ادرار شما صورتی، قرمز یا حتی قهوه‌ای باشد. اگر خونریزی به میزان قابل توجهی افزایش یافت، باید با پزشک خود تماس بگیرید یا به بخش اورژانس بیمارستان محلی مراجعه کنید. اگر جراحی، سنگ کلیه شما را شکسته باشد، ممکن است به دلیل عبور قطعات کوچک سنگ دچار درد و حالت تهوع شوید. ممکن است درد، ناراحتی و خونریزی در چند روز اول وجود داشته باشد و پس از آن برطرف شود. با این حال برخی از افراد ناراحتی را تا زمان برداشتن استنت خواهند داشت.

خوردن و آشامیدن :

مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی شامل خوردن و آشامیدن درست است. لازم است مقدار زیادی مایعات بنوشید تا ادرار شما کاملا روشن باشد و غلیط نشود. همچنین نوشیدن مایعات زیاد، کمک می‌کند تا حجم ادرار زیاد باشد و باقیمانده سنگ‌ها دفع شوند. در مورد غذا بهتر است از متخصص تغذیه کمک بگیرید. به طور کلی با توجه به نوع سنگ، ممکن است توصیه‌های خاصی برای جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ انجام شود.

مدیریت درد :

ممکن است در چند روز پس از بازگشت به خانه در هنگام ادرارکردن درد داشته باشید. پزشک ممکن است یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن یا دیکلوفناک را برای شما تجویز کند. حمام آب گرم نیز یکی از مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی است که به کنترل درد کمک می‌کند.

اگر درد خیلی شدید است، ممکن است به مسکن قوی‌تری نیاز داشته باشید. همچنین ممکن است پزشک به شما دارویی بدهد که به دفع راحت‌تر تکه‌های سنگ کمک کند.

پیشگیری از عفونت :

پزشک ممکن است برای جلوگیری و یا درمان عفونت ادراری، آنتی‌بیوتیک‌های خاصی را برای شما تجویز کند. حتما آنتی‌بیوتیک‌ها را سر ساعت بخورید و تا آخرین عدد آن را مصرف کنید. مصرف به موقع آنتی‌بیوتیک از جمله مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی است.

صاف‌کردن ادرار :

یکی از مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی صاف‌کردن ادرار است. ممکن است پزشک از شما بخواهد که ادرار خود را صاف کنید و اگر سنگی در آن وجود دارد آن را جدا کرده و در مراجعه بعدی نزد پزشک ببرید. این سنگ‌ها به آزمایشگاه فرستاده شده و تجزیه می‌شوند تا نوع سنگی که کلیه شما می‌سازد مشخص شود. این تشخیص به کنترل سنگ‌سازی در آینده کمک می‌کند.

میزان فعالیت :

بعد از رسیدن به خانه، باید استراحت کنید. نشستن ممکن است برای چند روز اول ناراحت‌کننده باشد. سطح فعالیت خود را به‌ تدریج افزایش دهید. تا وقتی ادرار شما پر از خون است، از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.

بازگشت به کار :

توصیه‌های جراح خود را در مورد زمانی که می‌توانید مجددا به سر کار برگردید جدی بگیرید. برای سنگ شکنی موج شوک و نفرولیتوتریپسی از راه پوست، احتمالاً به حداقل یک هفته مرخصی از کار نیاز دارید. برای جراحی باز، می‌توانید روی حداقل 3 هفته مرخصی از کار، یا احتمالاً بیشتر، حساب کنید. استراحت در منزل از جمله مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی است که بسیار ضروری است.

برداشتن استنت :

قبل از مرخص شدن درباره این‌که چه زمانی برای برداشتن استنت دبل جی باید به پزشک مراجعه کنید سوال کنید. برداشتن استنت را می‌توان به 2 روش انجام داد. برخی از استنت‌ها یک نخ به آنها متصل است که از مجرای ادرار (یا آلت تناسلی) بیرون زده است. پزشک این نوع استنت را با کشیدن نخ برمی‌دارد. همچنین ممکن است بتوانید خودتان آن را در خانه بیرون بکشید. با این حال باید حتما در این مورد با پزشک مشورت کنید.

نوع دوم استنت، نخی در بیرون از دستگاه تناسلی ندارد. این نوع dj توسط پزشک با استفاده از روشی به نام سیستوسکوپی برداشته می‌شود.

علائم خود را پایش کنید :

اگر هرکدام از علائم زیر را داشتید باید فورا پزشک خود را مطلع کنید:

• تب
• افزایش ناگهانی خون در ادرار
• درد ناگهانی که به طور فزاینده‌ای بدتر می‌شود یا غیرقابل تحمل است
• حالت تهوعی که روزها ادامه دارد
• خونریزی شدید از طریق لوله تخلیه
• تورم یا قرمزی در اطراف برش (در جراحی باز)
• سبکی سر یا سرگیجه، درد قفسه سینه یا تنگی نفس

سخن آخر

مراقبت های بعد از جراحی سنگ و داشتن dj یا دبل جی شامل مدیریت درد، خوردن و آشامیدن، کنترل عفونت، افزایش تدریجی فعالیت، بازگشت به کار پس از یک تا سه هفته و استراحت کافی است. همچنین لازم است پس از مدت زمان مشخصی برای برداشتن استنت حالب به مطب پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است تا زمانی که dj دارید، احساس درد داشته باشید و یا در ادرار خود خون مشاهده کنید. این موارد طبیعی است و برطرف خواهد شد.